Voorzij brengt bezwaren in bij hoorzitting over nieuwe transgenderwet

Geplaatst op door

Stichting Voorzij heeft tijdens de hoorzitting van de SGP over de nieuwe transgenderwet het volgende ingebracht:

Stichting Voorzij hecht eraan, aan te geven dat zij ieder individu respecteert, veel gunt en keuzevrijheid hoog in het vaandel heeft staan. Toch is de vrijheid van de een soms onvrijheid voor de ander. En bepaalt het risico bij sommigen toch het weloverwegen van noodzakelijke belemmeringen bij velen. Er zijn en worden nu in hoog tempo lang bevochten rechten van vrouwen en meisjes – wellicht deels onbedoeld – teruggedraaid. Deze vrouwenrechten zijn nog steeds relevant en keihard nodig, zo vindt Stichting Voorzij. Onze maatschappij heeft voorzorgsmaatregelen nodig tegen onbedoelde of ongewenste excessen. Vandaar dat wij de volgende zaken onder uw aandacht brengen: 

De bezwaren op een rij:

  • Geslacht wordt objectief onmeetbaar persoonskenmerk, afwijkende handelswijze t.o.v. leeftijd, lengte en geboorteplaats.
  • Voorzieningen die gescheiden zijn op basis van geslacht (b.v. kleedkamers, toiletten, maar ook gevangenissen, blijf-van-mijn-lijfhuizen) worden toegankelijk voor het andere geslacht, met gevolgen voor de veiligheid van met name meisjes en vrouwen.
  • Vormen van voyeurisme en exhibitionisme worden legaal in bovengenoemde ruimtes door de anti-discriminatie bescherming die geslachtsregistratie met zich meebrengt.
  • Staat open voor misbruik. Geen extra eisen met het oog op veiligheid, geen VOG, geen mogelijkheid misbruik aan te tonen en op basis daarvan de wijziging terug te draaien.
  • Gevaarlijke mannelijke criminelen kunnen plaatsing in een vrouwengevangenis eisen na wijzigen van het wettelijk geslacht, terwijl beveiliging daarvoor ontoereikend kan zijn.
  • Wettelijke vorm van sociale transitie voor minderjarigen, in strijd met het advies van deskundigen en het hoge percentage van deze groep dat afziet van transitie.
  • Cijfers gebaseerd op geslacht raken vervuild en verliezen betekenis.
  • Gevolgen wetswijziging lastig tot onmogelijk te evalueren wegens bovengenoemde vervuiling van cijfers.
  • Maatregelen ter bevordering van de emancipatie van vrouwen (vrouwenquota voor bedrijven, aparte beurzen en prijzen voor vrouwen in ondervertegenwoordigde sectoren) verliezen betekenis.
  • Vrouwen verliezen kansen om te excelleren in sport bij deelname van mannen en lopen groot risico op letsel bij contactsporten.
  • Mogelijk pressiemiddel tegen behandelaars om medische transitie af te dwingen zodat het lichaam meer conformeert aan het wettelijke geslacht.
  • Geen duidelijke verwachte winst bij wijziging, niet duidelijk hoe dit de positie van transgenders zal versterken en hun veiligheid vergroten.
  • Mogelijk juist imagoverlies van transgenders als groep en minder veiligheid als kwaadwillenden misbruik maken van de wetswijziging.
  • Huwelijkspartner heeft geen zeggenschap, dus kan impact op familierecht, zowel de registratie van huwelijken als ouderschap, is onvoldoende onderzocht.

Inleiding
De kernvraag die bij dit wetsvoorstel gesteld moet worden is: wat is het juridische geslacht? Oftewel: wat wordt er geregistreerd bij de geslachtsregistratie? Nu is dit ofwel het geboortegeslacht (sekse) óf een diagnose van genderdysforie gesteld door een deskundige. Met het voorstel voor zelf-registratie van geslacht komt er een derde groep bij: iedereen die bij de gemeente aangeeft vrouw (of man) te zijn. Dit is een subjectieve overtuiging waarbij je alleen af kunt gaan op het woord van de betreffende persoon. Op basis hiervan is geen sluitende definitie meer te formuleren die onafhankelijk te meten is.
Zelf-registratie maakt het geregistreerde geslacht een definitieloos en dus zinloos gegeven. Met andere woorden: de geslachtsregistratie wordt in feite afgeschaft, want zij verliest haar consistentie en betekenis. En dit vormt een bedreiging voor alles waar o.b.v. geslacht onderscheid gemaakt wordt, wat zich vertaalt in een bedreiging voor vrouwen en meisjes.

1 Bezwaar: verdwijnen voorzieningen voor vrouwen
Allereerst aparte voorzieningen voor vrouwen en mannen waar privacy geborgd moet zijn, zoals kleedkamers, toiletten en doucheruimtes. De voornaamste motivatie om deze te scheiden o.b.v. geslacht is om vrouwen in veiligheid en waardigheid deel te laten nemen aan het openbare leven. Uniseks kleedkamers zijn vele malen onveiliger voor vrouwen, voornamelijk vanwege het risico op zedenmisdrijven. (1) Daarnaast kunnen religieuze overtuigingen een rol spelen bij het scheiden van de geslachten. Bij vervallen van de deskundigenverklaring kan iedere man wettelijk het recht op toegang tot deze vrouwenvoorzieningen opeisen door zich bij de gemeente als vrouw te laten registreren. 

2 Bezwaar: wettelijk gesteunde zedendelicten

Niet alleen worden deze gescheiden voorzieningen uniseks, ze worden ruimtes waar vormen van voyeurisme en exhibitionisme legaal zijn. Een man die zijn geslachtsdeel in de vrouwenkleedkamer toont begaat een zedendelict. Laat hij zich registreren als vrouw, dan is het discriminatie om hem uit de vrouwenkleedkamer te weren. Vrouwen en instanties hebben geen manier om te weten of zij te maken hebben met een mannelijke indringer of iemand die voor de wet vrouw is. Geen enkele man kan dan nog uit deze ruimtes geweerd worden zonder een aanklacht wegens discriminatie te riskeren. Wie is er dan aansprakelijk als een man zonder V in paspoort zo toegang krijgt tot een kleedkamer en daar een zedenmisdrijf pleegt? Kan de wetgever aansprakelijk worden gesteld als hij wel een V in zijn paspoort heeft staan? Hebben slachtoffers recht op schadevergoeding van de overheid?

3 Bezwaar: geen beperkingen voor gevaarlijke personen

Het wetsvoorstel introduceert geen nieuwe eisen in plaats van de deskundigenverklaring. Zo hoeft er geen Verklaring Omtrent het Gedrag voorgelegd te worden. Bovendien kan de aangepaste geslachtsregistratie niet worden teruggedraaid na misbruik. Dit stelt plegers van ernstige misdrijven zoals moord, verkrachting of pedofilie in staat om hun wettelijke geslacht te laten veranderen en makkelijker toegang verkrijgen tot mogelijke slachtoffers in eerder genoemde vrouwenvoorzieningen. Robert M. is een voorbeeld van hoe ver sommige mannen hiervoor bereid zijn te gaan (hij werkte op een kinderdagverblijf). De optie om eventueel op een gunstig moment weer verzoek in te dienen om het geslacht terug te laten veranderen kan verder drempelverlagend werken voor kwaadwillenden. 

4 Bezwaar: extra risico’s gevangenissen

De vrouwengevangenissen zijn minder streng bewaakt omdat vrouwelijke gedetineerden zelden zijn veroordeeld wegens zware misdrijven. Gevaarlijke mannelijke gedetineerden moeten ondergebracht worden in een vrouwengevangenis als zij hun geslachtsregistratie veranderen in vrouw. Daar vormen zij een bedreiging voor medegevangenen en personeel. In Engeland is het aantal gevangenen dat zich identificeert als transgender in de afgelopen jaren sterk gestegen: nu 1 op de 50. (2) De helft van de gevangenen die geregistreerd staan als transgender zijn zedendelinquenten of behoren tot de gevaarlijkste categorie. (3) Ook in Canada (4) en Ierland (5) zijn dit soort gevangenen al in vrouwengevangenissen geplaatst. Bewaking moet hierdoor verhoogd worden.

5 Bezwaar: ingrijpende wijziging voor minderjarigen

Het wetsvoorstel onderschat de impact van het schrappen van de minimumleeftijd om het wettelijk geslacht te laten veranderen. Zonder vorm van diagnose de geslachtsregistratie van kinderen aanpassen komt neer op wettelijke vastlegging van sociale transitie. Deskundigen van de genderklinieken raden sociale transitie op jonge leeftijd juist af omdat het kinderen bevestigt in een beeld van zichzelf dat nog kan veranderen. 80% van de minderjarigen die zich meldden bij een genderkliniek zetten uiteindelijk de transitie niet door. (6) Dit wijst op een potentieel hoog percentage jongeren dat achteraf niet gebaat is bij het wijzigen van het geslacht. Vervolgens kan de vastgelegde wijziging het moeilijker maken om “terug” te keren naar leven als het geboortegeslacht. Het is ook de vraag of kinderen de betekenis en gevolgen van zo’n wijziging kunnen bevatten. Des te meer omdat tot 26% van de personen met genderdysforie binnen het Autisme Spectrum Syndroom vallen. (7) Deze jongeren lopen in hun mentale ontwikkeling gemiddeld achter op leeftijdsgenootjes en zijn op dit vlak dus extra kwetsbaar. (8) 

6 Bezwaar: onduidelijke gevolgen medische behandeling

Het is niet duidelijk wat het betekent voor de behandeling van genderdysforie als het wettelijk geslacht zonder tussenkomst van een deskundige gewijzigd kan worden. Kunnen behandelaars verplicht worden tot medische ingrepen die het lichaam passend moeten maken aan het wettelijk geslacht? Dit zou behandeling o.b.v. zelf-diagnose betekenen. Bovendien kan er in medische crisissituaties over- of ondermedicatie plaatsvinden op basis van onbekendheid inclusief risico’s voor artsen voor juridische aansprakelijkheid.

7 Bezwaar: vervuiling statistieken

Geslacht is een relevant persoonskenmerk voor misdaadcijfers, medische- en bevolkingsonderzoeken en inkomenscijfers (de loonkloof). De patronen van dader- en slachtofferschap verschillen bijvoorbeeld sterk tussen mannen en vrouwen. Mannen zijn verantwoordelijk voor het overgrote merendeel van de gewelds- en zedendelicten. Er is slechts een klein aantal mannelijke zedendelinquenten nodig dat hun geslachtsregistratie aan heeft laten passen om een significante stijging van het aantal vrouwelijke delinquenten teweeg te brengen. In Noorwegen is tussen 2015 en 2017 het aantal vrouwelijke verdachten van verkrachting toegenomen met meer dan 300%. (9)(10) Wat het aandeel van zelf-registratie hierin is, is niet te achterhalen. Dit maakt ook het achteraf evalueren van de wetswijziging onmogelijk.

8 Bezwaar: vrouwenquota te omzeilen

Maatregelen om de emancipatie van vrouwen te bevorderen kunnen worden omzeild als het mannen vrij staat om hun wettelijk geslacht te laten wijzigen. Mannen kunnen verklaren dat zij vrouw zijn om vrouwenquota te vervullen, of om in aanmerking te komen voor beurzen of prijzen voor vrouwen. Er is geen rekening gehouden met dergelijke mogelijkheden tot fraude en hoe die aangepakt kan worden. De oprechtheid van het ervaren geslacht wordt niet getoetst.

9 Bezwaar: opheffing vrouwensport 

Er zijn aparte divisies gecreëerd voor vrouwen in de sport omdat het mannelijk lichaam op o.a. het gebied van spiermassa, hart- en longinhoud, botdichtheid, been- en armlengte voordeel heeft en deze eigenschappen de sportprestatie ten goede komen. Zelf-registratie van geslacht staat mannen toe om deel te nemen in de vrouwencategorie, en zij vormen tegenstanders waar vrouwelijke atleten het niet van kunnen winnen. Bij contactsporten brengt dit ook groot risico op letsel met zich mee. World Rugby heeft geconcludeerd dat door deelname van transgender sporters aan de vrouwendivisie de veiligheid van speelsters te veel in het geding zou komen. (11)

10 Bezwaar: gevolgen voor familierecht

Als iemand getrouwd is met een persoon die erna van geslacht verandert, zonder dat deze eerst wordt geraadpleegd, is dat een fundamentele wijziging van de burgerlijke overeenkomst van het echtpaar. Een dergelijke fundamentele wijziging dient in overeenkomst tussen beide partijen te gebeuren. In het buitenland is het ‘spousal veto’ hiervoor ontwikkeld. De partner kan dus de verandering van geslacht daarmee tegenhouden en scheiding aanvragen alvorens de partner van geslacht verandert. 

Gevolgen voor de administratie rond kinderen van transouders zijn eveneens onduidelijk.

Gevolgen van b.v. decentralisatie van diverse wetgeving dient nader onderzocht te worden.

Bronnen